“Tiểu thuyết trinh thám” là thể loại bắt nguồn từ phương Tây và thu hút được một lượng rất lớn người hâm mộ. Cho nên khi nhắc đến hai từ “Thám tử” đa số mọi người đều nghĩ đến Sherlock Holmes, Edogawa Conan hay những cái tên khác ở phương Tây.
Vậy một thám tử của Việt Nam thì sao?
Trong bài viết dưới đây, Mr. DW xin giới thiệu với các độc giả một nhân vật thám tử thuần Việt với khả năng phá án xuất sắc nhưng cũng mang đậm nét văn hóa dân tộc về tạo hình lẫn tính cách – Thám tử Kỳ Phát.
Thám tử Kỳ Phát là nhân vật chính của bộ tiểu thuyết trinh thám cùng tên được sáng tác bởi “Vua truyện trinh thám Việt Nam” – nhà văn Phạm Cao Củng. Series Thám tử Kỳ Phát gồm 5 cuốn: Đám cưới Kỳ Phát; Nhà sư thọt; Chiếc tất nhuộm bùn; Vết tay trên trần; Kỳ Phát giết người.
Nhân vật thám tử Kỳ Phát phá án theo phương pháp suy luận diễn dịch kiểu Sherlock Holmes đồng thời được Phạm Cao Củng thả vào những phẩm chất vốn được ưa chuộng ở phương Đông như trọng nghĩa khí, coi thường tiền bạc, không hành động vì thù lao, luôn tôn trọng tình cảm, đạo đức.
Do vậy, nhân vật này có bóng dáng của hiệp sĩ nghĩa khí trong các tiểu thuyết võ hiệp. Sau khi phá án, ông không bao giờ nhận thêm thứ gì khác ngoài tiền thù lao, kể cả khi đó là một phần gia tài “không biết bao nhiêu là thỏi vàng bạc và cả đống châu báu”.
Trinh thám Kỳ Phát, thường có những khung cảnh bí hiểm, những câu chuyện lắt léo rùng rợn, với các nhân vật thám tử tài ba, trọng nghĩa khinh tài, song hành cùng có số phận éo le… Nhân vật Kỳ Phát mang đậm dáng dấp Sherlock Holmes.
Cũng giống như thám tử lừng danh người Anh Sherlock Holmes, chàng Kỳ Phát tôn thờ phép suy luận. Trong cả cuộc đời, chàng Kỳ Phát lấy suy luận làm phương cách phá án. Dùng trí óc để suy xét, đề cao lý trí và logic các sự kiện, tên tuổi trinh thám của ông gắn với phép suy luận.
Một nhà bình luận từng nhận xét về nhân vật này như sau: “Chàng có đầy đủ phẩm chất của một tài tử lãng mạn, đa tình, nhưng lại phù hợp với trình độ, tri thức và cuộc sống của người Việt Nam nói chung lúc đó”.
Mặc dù học tập và ảnh hưởng từ truyện trinh thám phương Tây, nhưng Phạm Cao Củng đã sáng tạo nên những câu chuyện về thám tử mang nhiều đặc trưng của đời sống, tính cách con người Việt Nam.
Sưu tầm và tổng hợp bởi Thám tử Mr. DW